Dünya’nın kabuğunu delip daha derinlere inme çabaları, Soğuk Savaş döneminde görülmüştü. Ancak bu çabalar, genellikle karasal alanlarda sürdürülmüş ve zamanla tarihe karışmıştı. Şimdi ise Çin, insanlığın daha önce pek de keşfetmediği bir alana, Dünya’nın kabuğunun altına, yani manto katmanına doğru okyanus üzerinden yola çıkmaya hazırlanıyor.
Bu iddialı hedefe ulaşmak için, bilim insanları devasa bir sondaj gemisi olan Meng Xiang‘ı görevlendirdi. Bu gemi, deniz tabanında kilometrelerce derinliğe ulaşabilme kapasitesine sahip ve eğer başarılı olursa, Dünya’nın iç yapısının ve gezegenimizi şekillendiren tektonik kuvvetlerin sırlarını açığa çıkarabilir.
Meng Xiang, Kasım 2024’te resmi olarak hizmete girdi ve deniz tabanının 11 kilometre (6,8 mil) altına kadar delme yeteneğine sahip olduğu bildirildi. Bu alanda görev yapan diğer bilimsel sondaj gemileri de mevcut; ancak hiçbiri bu kadar derinlikte sondaj yapabilme kabiliyetine sahip değil. Örneğin, Japonya’nın 7 kilometre maksimum sondaj derinliğine sahip Chikyū ve ABD’ye ait 8,4 kilometre maksimum sondaj derinliğine sahip JOIDES Resolution bu gemiler arasında yer alıyor. Ancak, ABD’nin bu gemisi artık kullanılmaz hale gelmiş durumda. Uzun süredir, ABD için Dünya’nın derinliklerine inmeye yönelik araştırmalar, öncelikli ihtiyaçlar arasında yer almıyor. 36 trilyon dolarlık ulusal borçları ile, dünyanın dört bir yanındaki savaşlara kaynak sağlamaya çalışıyorlar.
Öte yandan, Çin’in yeni bilimsel gemisi Meng Xiang, jeolojik araştırmalar alanında çığır açmayı hedefliyor. Uzunluğu 179,8 metre (589 fit) olan bu dev gemi, 120 gün boyunca kendi kendine yetebiliyor ve 180 kişilik bir mürettebatı barındırmanın yanı sıra, jeoloji, jeokimya, mikrobiyoloji ve okyanus bilimi gibi alanlarda araştırma yapan dokuz bilim laboratuvarını da içermekte.
Deniz tabanındaki kıtasal kabuk yaklaşık 37,5 kilometre kalınlıkta iken, okyanus kabuğu genellikle sadece 5 ila 7 kilometre kalınlığa sahiptir. Okyanus ortası sırtları gibi dinamik jeolojik hareketlerin etkisiyle, bazı bölgelerde bu kalınlık daha da azalmaktadır. Dolayısıyla, denizin altındaki kabuğu 11 kilometre derinlikte delmek, Dünya’nın iç yapısına dair son derece değerli bilgilere ulaşmak anlamına geliyor.
Şimdi merakla beklenen soru ise: Çin, elde ettiği bulguları dünya ile paylaşacak mı yoksa bu bilgileri, ABD ile süregelen rekabetinde silah olarak mı kullanacak?
Yorum Bırakın